رمضان ماه مهربانی ها در فرهنگسراس اشراق
ساکنان شرق تهران، هر شب در فرهنگسرا گردهم میآیند
نشاط رمضانی در «اشراق»
فرشاد شیرزادی-خبرنگار: شهروندان از پیر و جوان و کودک و نوجوان به محفل شاد شبهای رمضان پا میگذارند تا لحظاتی را به شادی بگذرانند.
«مهدی تنهایی» مسئول کل غرفههاست. در گوشهای از محوطه فرهنگسرا ایستاده و با دقت به قیمت شربتهای مختلف و عرقیجات و عرضه نان سنتی خراسانی و آش و حلیم نظارت دارد. او میگوید: «مردم در این محفل واقعاً شادی را تجربه میکنند. » به صدای موسیقی سنتی و پاپ که در باغ طنینانداز میشود اشاره میکند و میگوید: «ما در اینجا برای کودکان و نوجوانان هم برنامههای ویژهای داریم. تلاش میکنیم تا تصویری که از ماه رمضان در ذهن کودکان شرق تهران به یاد میماند، تصویری زیبا و پرنشاط باشد. در عین حال با حضور روحانیون و اجرای برنامههای دینی همانطور که شاهدید معنویت خاصی در این مکان حکمفرماست. » با تنهایی در باغ فرهنگسرا قدم میزنیم. جایی که حدود ۴۰۰ صندلی برای نشستن حضار در نظر گرفته شده و برنامه استیج از ساعت ۶ بعدازظهر برپاست. تنهایی ما را با غرفههایی که انواع نوشیدنی، اعم از آب زرشک، آلو جنگلی، آب انار، آب زردآلو، آب آلبالوی طبیعی به فروش میرسانند آشنا میکند. تا لحظاتی دیگر افطار میشود و در تاریک روشنای غروب، شهروندان شرق تهران میتوانند در این مکان، آرامش خاصی را تجربه و افطار کنند. اینجا به مکان شادی برای بچهها تبدیل شده و آنها با آدمکهای بزرگ در قالب عروسکها بازی میکنند. اینجا جای سوزن انداختن نیست.
- ایجاد نشاط هدف اصلی ماست
رئیس فرهنگسرای اشراق و مدیر فرهنگی و هنری شهرداری شرق تهران را در دفتر کارش مییابیم. با زبان روزه از چند و چون برگزاری این محفل شاد سخن میگوید و میافزاید: «اینجا برای نشاط شهروندان طراحی شده است. » «رضا دوستعلی» میگوید: «سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران به مناسبت ماه مبارک رمضان که سرشار از خیر و برکت است، اقدام به برگزاری چنین محفلی کرده است. سعی داریم در این محفل از رأفت و مهربانی سود بجوییم و مردم برای لحظاتی مشکلات روزمرهشان را فراموش کنند و به فرهنگسرای اشراق بیایند. »
- فروش عرقیجات برای روزهداران
دوستعلی با تأمل و طمأنینه درباره برگزاری این جشن در یکی از بزرگترین فرهنگسراهای شرق تهران میگوید: «سعی داریم به مناسبت ماه مبارک رمضانمجموعهای از فعالیتهای فرهنگی را به شهروندان ارائه دهیم. همچنین در برنامه استیج تلاش کردهایم موسیقیهای خوب و به یادماندنی برای شهروندان تدارک ببینیم. در غرفهها نیز صنایعدستی استانهای مختلف عرضه میشود و با نازلترین قیمت به فروش میرسد. عرقیجات و شربت نیز با توجه به نیاز روزهداران عرضه میشود. این اقدام همزمان با گلابگیری در فرهنگسرای شرق تهران انجام میشود و از قضا مورد استقبال شهروندان نیز قرار گرفته است. اینجا فروش گلاب تازه و اصل را برای شهروندان در اولویت قرار دادهایم. »
- صنایعدستی استانهای مختلف
مدیر فرهنگسرای اشراق میگوید: «بخشی از صنایعدستی از استان بوشهر به اینجا آمده است. این صنایع با صدف درست شدهاند و از سوی دیگر صنایعدستی شهر اصفهان نیز در اینجا عرضه میشود. خاتمکاری و میناکاری در کنار صنایعدستی در حوزه چوب و مس نیز ارائه میشود. اینجا هر شب شلوغ میشود و برخی از شهروندان برای خرید عرقیجات به اینجا میآیند. در کنار این مجموعه بعد از افطار، غرفههایی را تدارک دیدهایم تا به بهترین شکل بتوانیم از شهروندان پذیرایی کنیم. غرفههایی که در آنها آش، چای، کباب و انواع غذاها به اهالی شرق تهران عرضه میشود. در کنار این غرفهها انواع نانهای محلی هم پخته میشود. همچنین غرفهای به شهر یزد اختصاص دارد که در آن انواع شیرینیهای یزدی به فروش میرسد که طرفداران خاص خودش را دارد. سوغات اصفهان هم شامل گز و پولکی در بخش دیگری از این فرهنگسرا به فروش میرسد. »
- موسیقی در فرهنگسرا
در این فرهنگسرا انواع موسیقیهای پاپ و سنتی نیز گوش را مینوازد. دوستعلی میگوید: «نیم ساعت پس از افطار، برنامههای صحنهای و استیج ما شروع میشود. برنامهها از ساعت ۲۱ به دو قسمت تبدیل میشود که مناسب و متناسب با ماه مبارک در نظر گرفته شده است. حضور روحانیان برای درسها و فعالیتهای قرآنی را در فرهنگسرای اشراق غنیمت میشماریم و هر شب از آنها دعوت میکنیم تا در کنار مردم و با مردم باشند. بخش دیگر نیز شامل فضای محتوایی است تا فضایل ماه مبارک رمضان را برای مردم بازگو کنند. هر شب این برنامهها عنوان خاصی دارد و شامل برنامه خاصی میشود. بهطور مثال ۵ روز نخست ماه مبارک رمضان موضوع بحث روحانیان «مهربانی با خود و خدا» نام داشت که اتفاقاً به قول حافظخوانها در نظر افتاد و مورد استقبال قرار گرفت. ۵ روز دوم نیز «مهربانی با خانواده» نام داشت. »
- خداحافظی با اشراق
دوست نداریم از محفل نورانی ماه مبارک رمضان دور شویم ولی لاجرم باید از در فرهنگسرا پا بیرون بگذاریم. اینجا تا ساعت ۲۴ هر شب میتوان به دور از مشغلههای روزمره دمی آرام نشست و به قول معروف شاد بود.
- عرضه نان سنتی خراسان
«عباس بخشی بجستانی» در غرفهای نان سنتی خراسان میپزد. او که با علاقه و اشتیاق خاصی این کار را انجام میدهد، میگوید: «من این کار را دوست دارم و به گمانم پخت نان سنتی هنر محسوب میشود. بجستان در جنوب خراسان رضوی واقع شده است. » او بر خلاف مردم مشهد مقدس به پخت نان و دم کردن چای «تیار کردن» نمیگوید و توضیح میدهد: «مردم بجستان به پخت نان همان پخت نان میگویند. » به یکی از نانها اشاره میکند و میگوید: «این نان سنتی مخصوص خراسان است و در هر نانوایی و مجموعهای پیدا نمیشود. میبینید که مردم با اشتیاق این نانها را میخرند و به قول معروف بعد از افطار سق میزنند. من در نمایشگاههای مختلف حضور دارم اما فرهنگسرای اشراق و شرق تهران همواره برایم تداعیکننده حال و هوای دیگری است. » به نان دیگری اشاره میکند و یکیشان را از تنور درمیآورد و اضافه میکند: «باید بگویم که ما این نانهای مخصوص مغزدار را بدون روغن درست میکنیم به همین دلیل بسیار خوشمزه و دلچسب است. ما نان را بخارپز میکنیم و سپس درون تنور قرار میدهیم. »
به سمبوسهها اشاره میکند و میگوید: «لای این نانها عدس، سیبزمینی، سبزیجات معطر و کنجد میپیچیم. یک نوع نان دیگر هم داریم که لای آنها گوجه و بادمجان میپیچیم. سمبوسه قارچ و گوشت و قارچ و مرغ هم سبزیجات خاص خودش را دارد. لای این سمبوسهها اسفناج قرار میدهیم. » بخشی متولد سال ۱۳۵۷ است و با اشتیاق نان به دست مشتریهای شرق تهران میدهد. میگوید: «من عرضه نان سنتی را پیشتر برای نمایشگاهها انجام میدادم. پخت نان را نیز از دوران کودکی و نوجوانی به اصطلاح از دست پدر و مادرم یاد گرفتم. فرهنگسرای اشراق همواره فرهنگسرای شلوغی است. حقیتاً این چندمین مرتبه است که به این فرهنگسرا آمدهام. غرفهداران خوبی هم داریم و با مسئول کل غرفهها یعنی آقای تنهایی نیز رابطه خوبی دارم. این هم دلایل دیگری است که میبینید الآن سر و کله من اینجا پیدا شده است. خوب به خاطر دارم که چندین سال پیش برای نخستین بار به نمایشگاه بینالمللی آمدم و آن نمایشگاه برای مردم عشایر تدارک دیده شده بود. از آن روز به بعد بیشتر به تهران و بهویژه به شرق تهران میآیم و دلبستگی خاصی در قلبم بین من و مردم شرق برقرار شده است. »